Gdzieś już to widziałem, czyli wieża zegarowa z "Powrotu do przyszłości" w innych filmach

Kto by się spodziewał, że będzie ich aż tak wiele?

Nikogo nie powinno zdziwić maślane stwierdzenie, że jeden z najlepszych i najbardziej kultowych filmów w dziejach kina, zawiera jedną z najlepszych i najbardziej kultowych sekwencji w historii kinematografii. Bo jak inaczej nazwać trzymający w napięciu moment kulminacyjny "Powrotu do przyszłości", w którym jeden z bohaterów za pomocą przyjaciela, pioruna i rozpędzonego do 88 mil na godzinę samochodu, wbrew przeciwnościom losu (i prawom fizyki pewnie też) próbuje oddać skok w przyszłość na odległość 30 lat?

Ta scena to prawdziwy majstersztyk kina przygodowego, budowana od pierwszych minut filmu właściwie przez cały czas trwania akcji na zasadzie tzw. "pistoletu strzelby Czechowa", czyli wcześnie wprowadzonego do historii, pozornie nieistotnego elementu, który później okazuje się niezwykle ważny, wręcz rozstrzygający o sukcesie czy porażce wybranej postaci. O jaki element chodzi w tym wypadku? Oczywiście o uszkodzoną podczas burzy wieżę zegarową w centralnym punkcie miasteczka Hill Valley.

Rozdawana na początku filmu broszura, na którą okiem pobieżnie rzuca Marty McFly w 1985 roku (po kliknięciu otwiera się w powiększeniu - można przeczytać cały artykuł)

Zdziwić Was może natomiast co innego - kluczowy dla pierwszej części "Powrotu do przyszłości" (ale obecny w każdej kolejnej) budynek, możecie zobaczyć w kilkunastu (jeśli nie kilkudziesięciu) innych filmach oraz wielu serialach, teledyskach, reklamach, a nawet w grze (i nie chodzi tu o grową adaptację filmu Zemeckisa)!

Ale jak?! Jakim cudem?! Pieprzysz! ŻĄDAMY WYJAŚNIEŃ!

OK, OK, już spieszę z eksplikacją (żeby zabłysnąć erudycją, specjalnie otworzyłem słownik synonimów, delektując się wonią starego, z dawien dawna nie dotykanego papieru). Prawda jest taka, że Hill Valley jakie wszyscy znamy, nie było kręcone w jednym miasteczku i okolicach, a kluczowy dla fabuły budynek (oraz przylegający do niej plac miejski oraz budynki) to atrapa stojąca na terenie studia Universal. Atrapa tak doskonała, że pasująca do stale rosnącej liczby produkcji.

Courthouse Square (z ang. "plac przed gmachem sądu") został wybudowany na terenie Universal Studios mniej więcej w latach 30. Był to czas, w którym i inne studia zaczęły stawiać stałą scenografię, na skutek wprowadzenia filmów dźwiękowych. Powodem były trudności w kontrolowaniu jakości dźwięku na otwartym terenie oraz fakt, że proces filmowania z każdą produkcją stawał się coraz bardziej skomplikowany. Najłatwiej było więc przygotować scenografię w niedalekiej okolicy, tak aby w razie konieczności móc z niej korzystać.

Rok 1950 - przebudowa budynku sądu w związku z budową dodatkowej ulicy w studio Universal

Fasada budynku sądu około roku 1962 (fot. Bison Archives)

Plac przed gmachem sądu zaczął pojawiać się w wielu produkcjach i pojawia się do dziś, pomimo faktu, że czterokrotnie był trawiony przez sporych rozmiarów pożary (w latach 1957, 1990, 1997 i 2008). Ale o tym trochę niżej - teraz przyszła pora na...

Filmy, seriale i inne miejsca, w których można zobaczyć gmach sądu

Poniższe zdjęcia zaczerpnąłem z wielu różnych stron poświęconych "Powrotowi do przyszłości" oraz historii Studia Universal. Linki do nich zamieszczam na końcu wpisu, natomiast opisy do fotografii znajdziecie bezpośrednio pod nimi.

Scena z filmu "Zabić drozda" z 1962 roku

Kadr z filmu "Village of the Giants" z 1965 roku

Schody budynku sądu w serialu "Ironside" z 1967 roku

Widok w kierunku placu przed budynkiem, zza kolumn - kadr z komedii "How to Frame a Figg" (1971)

W 1983 roku budynek sądu pojawił się w filmie "Psychoza II" (tak, druga część TEJ "Psychozy")

Rok 1984 i "Gremliny" - widok na cały plac zimową porą. Po prawej budynek sądu

W 1984 przed gmach sądu zawitała "Drużyna A" w odcinku pt. "Pożar"

Jak widać straż pożarna zjawiła się w porę. Co ciekawe, kilka lat później już im się to nie udało.

Jeden z odcinków serialu "Knight Rider" ("Nieustraszony") również kręcono w tym miejscu

Marty spotyka Jennifer. W filmie jest rok 1985. W rzeczywistości też. Gmach sądu po raz pierwszy z nadbudówką z uszkodzonym zegarem, który wskazuje godzinę 10:04.

Marty przeniósł się do roku 1955. W filmowej rzeczywistości zegar wciąż działa.

Końcówka pierwszej części "Powrotu do przyszłości". Jest 22:04 - w zegar uderza piorun, a Marty McFly wraca do przyszłości.

Rok 2015. Marty próbuje się odnaleźć w Hill Valley przyszłości ("Powrót do przyszłości II" z 1989 roku)

"Powrót do przyszłości III" (1990 rok). Bohaterowie w 1885 roku pozują do zdjęcia na tle tarczy zegara, który dopiero ma trafić na szczyt gmachu sądu.

Rok 1992 i film "Włamywacze". Zdjęcie złączone z kilku w celu pokazania całego budynku, który tym razem został przemianowany na college

W 1994 plac i gmach sądu pojawiły się w grze arcade "Cops" wydaną przez firmę Atari

"Ucieczka z Los Angeles" (1996) - budynek sądu odrapany i pozbawiony trójkątnego dachu

"Ucieczka z Los Angeles" (1996) - zbliżenie na gmach, z nadlatującym na lotni Snake'em Plisskenem

W 1998 roku przed sądem zjawiła się ekipa serialu "Buffy: Postrach wampirów". Budynek widać w odcinku "Becoming", gdzie użyto go w scenie retrospekcji

W roku 2000 na placu przed gmachem sądu pojawiły się "Aniołki Charliego". Trochę słabo to widać, ale w kadrze jest zegar (z godziną ustawioną na 22:04 - taką samą jak w "Powrocie do przyszłości")

W 2001 roku przed gmachem sądu teledysk "Why Don't You Got a Job" kręcił zespół The Offspring. Jak widać wskazówka zegara wciąż wskazuje godzinę uderzenia pioruna.

Evan z filmu "Bruce Wszechmogący" (2003) prowadzi program na żywo sprzed gmachu sądu

"Bruce Wszechmogący" biegnie przez plac przed gmachem sądu (bez zegara!)

Zamieszki w mieście Bruce'a Wszechmogącego musiały się odbyć na głównym placu miasta

W latach 2005-2010 odmieniony budynek gmachy sądu z Hill Valley pojawiał się też w serialu "Ghost Whisperer"

Burzliwa (ale bardzo skrótowo opisana) historia najpopularniejszej atrapy amerykańskiego kina

W 1990 roku Courthouse Square został zniszczony na skutek działań podpalacza, którym okazał się niezadowolony z warunków pracy ochroniarz pracujący na terenie studia. Z ogniem walczyło wówczas ponad 400 wozów strażackich i 6 helikopterów, a spłonęło około 20% wszystkich budynków Universal Studios.

1 czerwca 2008 roku plac, budynki dookoła niego oraz gmach sądu spłonęły.

Początkowo obawiano się, że Universal nie zdecyduje się na odbudowanie swojej stałej scenografii, jednak bardzo szybko podjęto decyzję o przywrócenie Courthouse Square do poprzedniego kształtu. Najświeższe zdjęcia pochodzą z roku 2013, a wykonano je z samolotu, który fotografował okolicę na potrzeby Google i serwisu Google Maps. Jeśli chcecie pooglądać okolicę, Courthouse Square znajduje się o tutaj.

A tak plac i gmach sądu wygląda obecnie - zdjęcie lotnicze z Google Maps wykonane w 2013 roku

Lista wszystkich (?) filmów (i innych produkcji), gdzie uważny widz dostrzeże Courthouse Square

• Ma and Pa Kettle (1949–1954)

• It Came from Outer Space (1953)

• Tarantula (1955)

• The Monolith Monsters (1957)

• Leave It to Beaver (1957–1963)

• The Twilight Zone: "Where Is Everybody?" (1959; pierwszy odcinek)

• Inherit the Wind (1960)

• To Kill a Mockingbird (1962)

• The Music Man (1962)

• Bye Bye Birdie (1963)

• Village of the Giants (1965)

• How to Frame a Figg (1971)

• The Alpha Caper (1973)

• The Misadventures of Sheriff Lobo (1978)

• Psycho II (1983)

• Simon & Simon (1981–1988)

• Knight Rider (1982–1986)

• The New Leave It to Beaver (1984–1988)

• Gremlins (1984)

• Back to the Future (1985)

• Magnum, P.I. (1986)

• Elvira, Mistress of the Dark (1988)

• Back to the Future Part II (1989)

• Sneakers (1992)

• Weird Science (1994-1998)

• Dr. Quinn, Medicine Woman (1994)

• Three Wishes (1995)

• The Nutty Professor (1996)

• Jingle All the Way (1996)

• Escape from L.A. (1996)

• Batman & Robin (1997)

• Amistad (1997)

• Buffy the Vampire Slayer (1998)

• Sliders (1999)

• The Offspring: "Why Don't You Get a Job?" (1999)

• Gilmore Girls (2000)

• Bruce Almighty (2003)

• The Cat in the Hat (2003)

• Ghost Whisperer (2005–2010)

• Falling Skies (2011-)

• The Campaign (2012)

• House M.D., 8x5 "The Confession" (2011/12)

Skąd to wszystko wiesz?

Z internetu. Korzystałem z tych stron:

1. Artykuł w serwisie Cracked, opisujący również inne powtarzające się scenografie

2. Wikipedia, oczywiście

3. Back to the Future Almanac - stąd pożyczyłem wiele stopklatek

4. Dear Old Hollywood - tu znalazłem zdjęcia pożaru z 2008 roku

5. Retroweb - tu też kilka zdjęć padło moim łupem

BONUS! Inne lokacje, gdzie kręcono "Powrót do przyszłości"

Błagam Was, znajdźcie kilka chwil by obejrzeć ten niesamowity materiał filmowy skupiający się na miejscach, gdzie kręcono "Back to the Future". Świetny montaż scen z filmu i zdjęć wykonanych obecnie.

http://www.youtube.com/watch?v=KakbhzllTxM

http://www.youtube.com/watch?v=a-QbijU4LMc